# 7 Biệt Thự Bỏ Hoang ở TP.HCM: Dấu Tích Vàng Son Của Gia Tộc Chú Hỏa 🌟 Chào mừng bạn đến với hành trình khám phá những bí ẩn ẩn sau vẻ ngoài cổ kính của Sài Gòn xưa! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau "du hành" đến với một địa điểm đặc biệt, nơi cất giữ những câu chuyện về một trong những gia tộc giàu có và quyền lực nhất Sài Gòn - Gia tộc Chú Hỏa. ## Dinh Thự Trên Khu "Đất Vàng" Nằm trên khu đất "vàng" tại số 1 Lý Thái Tổ, Quận 10, khu biệt thự này từng là nơi ở của gia đình Chú Hỏa, người được mệnh danh là "vua nhà đất" của Sài Gòn. Ngày nay, những căn biệt thự này đã bị bỏ hoang, nhưng vẫn còn đó những dấu tích của một thời vàng son. Các biệt thự này tọa lạc trên khu đất rộng hơn 37.000 m2, với ba mặt tiền tiếp giáp các đường Lý Thái Tổ, Hùng Vương và Trần Bình Trọng, đối diện ngã 6 Cộng Hòa. Khu đất này từng là tài sản của gia đình Chú Hỏa, một trong "tứ đại gia" nổi tiếng của Sài Gòn cuối thế kỷ 19: "Nhất Sỹ, nhì Phương, tam Xường, tứ Hỏa". ## Chú Hỏa: "Vua Nhà Đất" và Những Câu Chuyện Người Sài Gòn xưa có câu "đi tàu Chú Hỷ, ở nhà Chú Hỏa". Chú Hỷ nổi tiếng với những con tàu chạy khắp lục tỉnh, còn Chú Hỏa lại là người nắm giữ "vương quốc" bất động sản. Ông là người Việt gốc Hoa, tên thật là Huỳnh Văn Hoa, nhưng được biết đến rộng rãi với tên gọi Hứa Bổn Hòa, bắt nguồn từ tên Pháp Jean Baptiste Hui Bon Hoa. Từng là người buôn bán ve chai, Chú Hỏa đã vươn lên trở thành một trong những nhà tài phiệt giàu có nhất Sài Gòn. Hai lĩnh vực chính làm nên sự nghiệp của ông là kinh doanh cầm đồ và bất động sản thông qua Công ty Hui Bon Hoa. Năm 1901, Chú Hỏa qua đời đột ngột khi mới 56 tuổi. Các con trai ông đã tiếp nối sự nghiệp, tiếp tục phát triển gia sản của gia đình. Trong cuốn "Sài Gòn năm xưa" xuất bản năm 1960, nhà biên khảo Vương Hồng Sển đã viết: "Phố xá Sài Gòn một phần lớn là của Công ty Hui Bon Hoa làm chủ". Vào thời kỳ thịnh vượng, gia đình Chú Hỏa sở hữu hơn 20.000 bất động sản trên khắp Sài Gòn - Gia Định – Chợ Lớn. ## Di Sản và Những Công Trình Gia tộc Chú Hỏa không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn đóng góp rất lớn cho sự phát triển của Sài Gòn. Họ đã hiến đất và xây dựng nhiều công trình công cộng như khách sạn Majestic, Bệnh viện đa khoa Sài Gòn, Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ, Trường THCS Minh Đức... Để vinh danh gia tộc Chú Hỏa, chính quyền đã đặt tên cho con đường nối liền Sài Gòn với Chợ Lớn là đại lộ Hui Bon Hoa (nay là đường Lý Thái Tổ). ## Khu Biệt Thự và Những Bí Mật Năm 1929, để tưởng nhớ cha, con cháu Chú Hỏa đã xây dựng dinh thự tại 97 Phó Đức Chính (nay là Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM). Đến khoảng năm 1950, gia đình tiếp tục xây dựng khu biệt thự trên đại lộ Hui Bon Hoa, bao gồm 8 căn riêng biệt. Trong tiếng Hán, số 8 (bát) gần âm với "phát", mang ý nghĩa phát triển và thịnh vượng. Nơi đây từng là nơi nghỉ ngơi của người nhà Chú Hỏa, được gọi là "dinh Chú Hỏa". Khác với sự sầm uất của dinh thự ở 97 Phó Đức Chính, khu biệt thự trên đại lộ Hui Bon Hoa lại ẩn mình trong sự yên bình. Khu vực này khi đó còn khá vắng vẻ, xa trung tâm Sài Gòn. Các biệt thự được xây dựng theo kiến trúc Pháp, nhưng có sự điều chỉnh để phù hợp với khí hậu nhiệt đới, với mái đón, ban công, sân thượng... ## Biến Đổi và Tương Lai Năm 1954, 8 biệt thự trở thành nơi ở của Ủy hội quốc tế kiểm soát đình chiến. Năm 1975, khu đất được Bộ Ngoại giao tiếp quản, sau này chỉ còn 7 căn. Chúng được đổi tên thành Nhà khách Chính phủ. Năm 1996, khu biệt thự được đưa vào danh sách bảo tồn. Hiện tại, khu đất đang được chính quyền TP.HCM và Bộ Ngoại giao thống nhất chuyển giao cho thành phố quản lý. Tương lai của khu đất vẫn còn bỏ ngỏ, với nhiều phương án được đề xuất. Việc bảo tồn và phát triển khu biệt thự sẽ cần xem xét nhiều yếu tố để mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân và thành phố.
